Przebogata historia kawy

Krąży też wiele znanych legend o udziale Jemenu w odkryciu kawy. Najsłynniejsza z nich przypomina nieco tę etiopską. Głosi ona, że pewien jemeński sufi w swych duchowych poszukiwaniach zawędrował do Etiopii, gdzie zaobserwował szczególną żwawość i energiczność u ptaków, które pożywiały się owocami rośliny znanej dziś jako kawowiec. Wyczerpany po podróży, sam spróbował tych jagód i odkrył, że także na niego działają pobudzająco. Dziś uważa się jednak, że ziarno kawy pierwotnie eksportowano z Etiopii do Jemenu. Później jemeńscy handlarze przywieźli do swojego kraju sadzonki kawowca i zaczęli sami uprawiać kawę.

Pierwsza w historii kawiarnia została otwarta w 1475 roku w Konstantynopolu, dziś znanym jako Stambuł. Kawę piło się także na co dzień w domu, a także częstowano nią gości. Do kawiarni chadzano nie tylko po to, by rozkoszować się kawą, ale także oddawać się rozmowom, słuchać muzyki, oglądać występy artystyczne, grać w szachy, plotkować i wymieniać się nowinkami. Nie było jeszcze współczesnej technologii, zatem kawiarnie szybko stały się prawdziwymi centrami informacyjnymi. Niekiedy mówiono o nich: „szkoły mądrości”. A ponieważ co roku Mekkę odwiedzały tysiące pielgrzymów z całego świata, wieść o „arabskim winie”, jak nazywano kawę, szybko się rozniosła.

Kawa po raz pierwszy pojawiła się na paryskim bruku w 1669 roku za sprawą Sulejmana Agi, ambasadora na dworze króla Ludwika XIV, który przywiózł ze sobą całe worki kawy, określanej mianem „magicznego napoju”. Już dwa lata później, w 1671 roku, Armeńczyk imieniem Pascal otworzył stoisko z kawą na targu na St. Germain. Goście szybko upodobali sobie „petit noir”, czyli „małą czarną”. Tak zaczęła się sława paryskich kawiarni, które naturalnie wkrótce zyskały naśladowców w całej Francji. W ciągu kolejnych 30 lat kawa na stałe wpisała się w krajobraz kulturowy Austrii, Niemiec, Hiszpanii i całej reszty Europy. Niemniej jej uprawa na Starym Kontynencie nie przynosiła efektów ze względu na chłodny klimat. Europejscy handlarze zaczęli później zakładać plantacje w innych rejonach świata.

Założyciel kolonii w Wirginii, kapitan John Smith, już w 1607 roku popularyzował kawę wśród swoich współosiedleńców w Jamestown. Z początku jednak napój się nie przyjął i musiał ustąpić miejsca herbacie. W 1670 roku Dorothy Jones jako pierwsza uzyskała licencję na sprzedaż kawy w Bostonie. W połowie XVIII w. wiele tawern nosiło miano kawiarni, ale nadal niepodzielnie panowała w nich herbata. Dopiero rebelia przeciwko jarzmu Wielkiej Brytanii, kiedy zapasy herbaty wyrzucano do morza, a bojkot tego napoju stał się wyrazem patriotyzmu, utorowała kawie drogę do serc Amerykanów. Gorący, tropikalny klimat Nowego Świata okazał się idealny dla uprawy kawowca, więc nowe plantacje zakładano w całej Ameryce Środkowej. Pierwszy zbiór nastąpił w 1726 roku. Również Ameryka Łacińska może się pochwalić doskonałymi warunkami uprawy dzięki atrakcyjnym proporcjom dni słonecznych i deszczowych, wysokiej temperaturze i wilgotności oraz żyznym glebom. Do połowy XVIII w. kraje Ameryki Łacińskiej dołączyły do grona największych producentów kawy, wykarczowawszy w tym celu całe połacie lasów tropikalnych. Dziś laur największego producenta kawy na świecie dumnie dzierży Brazylia.